Lo “già trước khi giàu”, ĐBQH đề xuất huy động doanh nghiệp tư nhân xây viện dưỡng lão

Áp lực từ “cú sốc” già hóa

Theo phát biểu của Trần Thị Hiền (đoàn Ninh Bình), hiện nay Việt Nam đang đối mặt với thách thức “già trước khi giàu” — nghĩa là tốc độ già hóa dân số vọt lên trước khi nền kinh tế và hệ thống an sinh đủ mạnh.

Nếu xu hướng hiện tại không thay đổi, đến năm 2036 Việt Nam sẽ trở thành quốc gia có dân số già; và vào năm 2049, có thể bước vào giai đoạn “siêu già”. VietnamFinance+1
Điều này đặt ra áp lực rất lớn — không chỉ về ngân sách nhà nước mà cả nguồn lực xã hội — trong việc đảm bảo y tế, an sinh và xây dựng hạ tầng phù hợp cho người cao tuổi.

Cơ sở dưỡng lão — hiện đại chưa, đủ số lượng chưa?

Thống kê hiện tại cho thấy: cả nước có khoảng 425 cơ sở bảo trợ xã hội, nhưng chỉ 46 cơ sở chuyên chăm sóc người cao tuổi — tương đương khoảng 11%. Báo điện tử Dân Trí+1
Rất nhiều địa phương thậm chí không có cơ sở dưỡng lão chuyên biệt dành cho người cao tuổi.

Trong khi đó, theo quy hoạch dành cho giai đoạn 2026–2030, mục tiêu là xây mới tối thiểu 15 cơ sở dưỡng lão hoặc bảo trợ xã hội; giai đoạn 2031–2035 tiếp tục thêm 10 cơ sở. Tổng cộng khoảng 60–70 cơ sở trong 10 năm tới — vẫn còn thiếu nhiều so với nhu cầu thực tế. Báo điện tử Dân Trí+1

Nếu chỉ dựa vào nguồn lực nhà nước, khả năng đáp ứng đủ mạng lưới chăm sóc người cao tuổi là rất mong manh. Báo điện tử Dân Trí+1

Gọi vốn tư nhân — giải pháp dài hạn và khả thi

Trong bối cảnh ngân sách công hạn chế, nhiều đại biểu — trong đó có Trần Thị Hiền — đề xuất mở rộng “xã hội hoá”: huy động doanh nghiệp tư nhân đầu tư xây dựng và vận hành viện dưỡng lão, chăm sóc người cao tuổi. Báo điện tử Dân Trí+1

Đồng thời kêu gọi Nhà nước ban hành chính sách ưu đãi bao gồm: quỹ đất, tín dụng, hỗ trợ lãi suất, miễn/giảm thuế — nhằm khuyến khích tư nhân tham gia vào lĩnh vực này. Báo điện tử Dân Trí+1

Một kiến nghị nổi bật khác: cần công nhận các cơ sở dưỡng lão — nếu thực hiện chức năng chăm sóc dài hạn, phục hồi chức năng, giống như cơ sở y tế — để họ được hưởng chính sách đặc thù về đất đai, thuế và hỗ trợ tài chính. //baomoi.com+1

Ngoài ra, nên thí điểm mô hình “chăm sóc bán trú” cho người cao tuổi — tức nơi mà người già có thể đến ngày — về nhà đêm, phù hợp cho những người vẫn còn sống cùng gia đình nhưng cần chăm sóc hỗ trợ vào ban ngày. Báo điện tử Dân Trí+1

Vì sao nên thay đổi ngay?

Việc huy động tư nhân không chỉ giúp thu hẹp khoảng cách giữa nhu cầu và thực tế — mà còn giảm áp lực lên ngân sách Nhà nước, đồng thời mở rộng mạng lưới chăm sóc theo hình thức chuyên nghiệp hơn.

Nếu các đề xuất được thông qua và thực thi bài bản — bao gồm cơ chế ưu đãi, quy hoạch đất đai, tiêu chuẩn kỹ thuật cho cơ sở dưỡng lão — Việt Nam có thể xây dựng một hệ thống chăm sóc người cao tuổi đa dạng, bền vững, phù hợp với tốc độ già hóa dân số.

Trong bối cảnh xã hội chuyển đổi nhanh, giải pháp này được xem là cần thiết, cấp bách — không chỉ vì lợi ích của người cao tuổi, mà còn vì an sinh và phát triển lâu dài của cả nước.

Kết luận: “Già trước khi giàu” không chỉ là câu khẩu hiệu — đó là một thực tại đang hiện hữu. Để không rơi vào “bẫy già – nghèo, thiệt thòi” cho người cao tuổi, Việt Nam cần hành động kịp thời: từ chính sách, đầu tư đến huy động xã hội. Việc mở rộng và khuyến khích tư nhân đầu tư vào viện dưỡng lão — nếu được đồng bộ — có thể là một bước chuyển quan trọng để đảm bảo sự an sinh, chăm sóc và quyền sống đầy đủ cho người cao tuổi, đồng thời bảo đảm nguồn lực xã hội bền vững.