Vì sao cần chăm sóc sức khỏe toàn diện?

Mối liên hệ giữa sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần

Suy nghĩ, tâm trạng và trạng thái tinh thần của chúng ta có thể trừu tượng hoặc tách biệt với thể chất, nhưng tất cả chúng đều diễn ra như một phần hoạt động não bộ của con người. Một ví dụ điển hình về sự thay đổi nội tiết tố ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần liên quan đến estrogen và serotonin. Ở một số phụ nữ, sự sụt giảm estrogen vào cuối chu kỳ kinh nguyệt dẫn đến giảm serotonin trong não, góp phần gây ra các triệu chứng cảm xúc.

Các nghiên cứu cho thấy sự tương tác giữa thể chất và tinh thần là một con đường hai chiều. Các vấn đề về trao đổi chất như đái tháo đường, tăng huyết áp hoặc thậm chí chỉ cần thời gian suy dinh dưỡng kéo dài cũng có thể gây ra những thay đổi do căng thẳng ở não, dẫn đến rối loạn tâm trạng. Tương tự như vậy, một số rối loạn sức khỏe tâm thần nhất định có thể gây ra những thay đổi về trao đổi chất mà theo thời gian có thể phát triển thành các bệnh chuyển hóa. 

Cụ thể, không nơi nào mối quan hệ giữa sức khỏe tinh thần và thể chất rõ ràng hơn trong các bệnh mạn tính. Mối liên hệ đó là: 

• Sức khỏe tinh thần kém (mất ngủ kéo dài, rối loạn ăn uống, căng thẳng mạn tính…) là một yếu tố nguy cơ gây ra các tình trạng thể chất mạn tính.
• Những người mắc các bệnh mạn tính thường có nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe tinh thần (trầm cảm, lo âu…)

Ngoài ra, các nghiên cứu cũng cho thấy rối loạn tâm thần có thể liên quan đến lão hóa sớm theo một số cách khác nhau:

• Có thể dẫn đến những hành vi không lành mạnh như chế độ ăn uống kém dinh dưỡng, không tập thể dục và sử dụng chất kích thích có hại cho sức khỏe thể chất.
• Các tình trạng căng thẳng tinh thần có thể làm gián đoạn giấc ngủ.
• Căng thẳng có thể gia tăng mức cortisol tăng cao mạn tính, có thể làm suy giảm các chức năng của cơ thể (hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch, hệ tim mạch…)

Tầm quan trọng của chăm sóc sức khỏe toàn diện

Với sự phát triển của kinh tế - xã hội và công nghệ, con người trải qua mức độ căng thẳng và áp lực ngày càng cao, tiếp xúc với các hóa chất có thể gây hại thông qua nước, không khí, chất tẩy rửa và các sản phẩm hàng ngày. Những quan điểm hiện đại đã chỉ ra sức khỏe là một phạm trù rộng lớn và chịu tác động của nhiều yếu tố khác nhau bên cạnh thể chất và tinh thần như môi trường xã hội, công việc, văn hoá, kinh tế… Việc chăm sóc sức khỏe không chỉ được gói gọn trong khái niệm cải thiện thể chất mà cần mở rộng sự quan tâm sang cả sức khỏe cảm xúc, nghề nghiệp và môi trường sống. Do đó chăm sóc sức khỏe toàn diện càng trở nên quan trọng và cần thiết.

Hiểu được mối liên hệ giữa tâm trí và cơ thể là bước đầu tiên trong việc phát triển các chiến lược nhằm giảm tỷ lệ mắc các bệnh cùng tồn tại và hỗ trợ những người đang mắc các rối loạn thần và các vấn đề sức khỏe thể chất. 

Các khía cạnh chính của chăm sóc toàn diện bao gồm tăng cường sức khỏe thể chất, có chế độ dinh dưỡng hợp lý, nâng cao nhận thức về sức khỏe tinh thần, đảm bảo lối sống lành mạnh và thúc đẩy các nguồn lực hỗ trợ xã hội. Điều này góp phần tạo cơ hội tăng cường các yếu tố bảo vệ và giảm thiểu các yếu tố nguy cơ liên quan đến các khía cạnh sức khỏe thể chất và tinh thần.